Özel Haber: Ahin Aslan
Koronavirüs pandemisinin son 1 yılda en çok etkilediği sektör ve meslek grubu sanatçılar oldu. Tiyatrocuların ise özellikle Bolu’daki durumunu öğrenmek için Bolu Bölge Tiyatrosu Yönetmeni Onur Yamak ile konuştuk. Yamak, Bolu’da tiyatrocuların yaşadığı sorunlara ilişkin gazetemize özel açıklamalarda bulundu.
KORONAVİRÜS EN ÇOK TİYATROCULARI ETKİLEDİ
Bolu’da koronavirüs sürecinde Türkiye genelinde tiyatrocuların yaşadığı sıkıntıların benzerini yaşadıklarını kaydeden Onur Yamak, sadece tiyatro yönetmeni değil aynı zamanda eğitmen olduğunu belirtti. Pandeminin tiyatroculara en büyük etkisinin kapatılan eğitim kurumları ve konservatuarlar olduğunu söyleyen Yamak, Bolu’da salgından önce sahnelenecek 8 oyunun olduğunu, bu oyunlardan 5 tanesinin genel provalarının devam ettiğini, 3 tanesinin ise oynandığını ifade etti.
PANDEMİDE OYUNCULAR, SAHNEDEN MAHRUM KALDI
Bir yılı aşkın süredir oyuncuların sahneye çıkamadığını, eğitim alamadığını ve tiyatro ile ilgili herhangi bir çalışma yürütemediğini söyleyen Yamak, “Mali olarak tabi ki sıkıntılar yaşanıyor. Beni kurtaran şey öğretmenliğimdir. Ben aynı zamanda özel sektörde bir matematik öğretmeniyim. Hem tiyatromu ayakta tuttum hem de yaşamımı ayakta tuttum. Bu süre zarfında oyucular çok sıkıntı çekti. Çünkü bir insan bir kez bile tiyatroya bulaştıysa artık zehirlenmişsinizdir. Tiyatroda alkış çok tehlikelidir. Onu aldığınız zaman bir daha almak isteyeceksiniz. Tiyatronun gücüde oradan gelir. Bölge Tiyatrosu olarak güzel çalışmalar yaptığımızı düşünüyorum. Bir yılı aşkın süredir oyuncular sahneden mahrum kaldı. 15 Mart 2020 tarihinde Akçakoca Sanat Derneği’nin sahnesinde en son oyun oynadık. Ertesi gün tiyatroların kapandığını ilan ettiler. 1 Temmuz’da tekrar açtılar. 16 Mart itibari ile sahnemizi kapattık. Bir yılı aşkın süredir oyuncular sahneye çıkamıyor, eğitim alamıyor, tiyatro ile ilgili herhangi bir çalışma yürütemiyor. En kötü buraya gelip buranın havasında bir çay demleyip tekst okusa rahatlayacak. Bunu yapamıyor” dedi.
BOLU BELEDİYESİ’NİN DESTEĞİ İLE PANDEMİDE BİR ÇALIŞMA YAPILDI
Türkiye’de gerçekleştirilen dijital tiyatroların farklı bir yönteminin Bolu’da uygulandığını ifade eden Yamak, “Ben tiyatrolara destek amacıyla belediyeler kendi bölgelerinde en son yapılan oyunun karşılığında tiyatrolara bir alan açsınlar ve 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’de bunun başlangıcı olsun dedim. Bolu Belediyesi, kabul etti. Bolu Belediyesi Belediye Başkan Yardımcısı Rasim Özdemir’in çabası ile ilk defa Türkiye’de yapılan dijital tiyatroların farklı bir yöntemi Bolu’da uygulandı. 27 Mart Dünya Tiyatrolar Günü’nü iki tane skeç bir tane çocuk oyunu şeklinde oyun sunduk. 27 Mart tarihinde Bolu Belediyesi’nin Facebook hesabından yayınlandı. Yaklaşık 45 dakikalık bir oyun karşılığında oyunu yapan oyunculara destek yapalım dediler. Küçük bir çalışmayı, düzeyli, düzgün ve doğru şekilde yaptılar. Bolu’da belki de ilk defa bir kurumun bu riski aldığını gördüm. Buradan da kendilerine teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
Bolu Bölge Tiyatrosu Yönetmeni Onur Yamak
YAMAK, SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNÜ TEK TEK AÇIKLADI
Bolu’da tiyatrocuların yaşadığı sorunların çözüm yollarını tek tek açıklayan Yamak, “Birincisi iyi bir Kültür Merkezi yapmaktır. İkincisi oluşturulacak Kültür Merkezinin içerisinde birkaç salon tiyatroculara verilecek, tiyatrocular daha fazla üretsin diye. Üçüncüsü, çalışma alanları konusunda destek verilecek. Dördüncüsü ise reklam. Yani bizim gücümüzün olmadığı milyonlarca liranın verildiği Reklamların bir kısmını tiyatrocular için ayırmak. Bundan sonrası artık oyuncuda, yönetmende ve teknik elemanda. Tiyatrocu iyi bir şey ortaya koyarsa devam eder iyi bir şey ortaya koymazsa bir süre sonra seyircisi gelmemeye başlar. Pandemiden önce ayda 10 oyun yapıyorduk. Pandemiden sonra en az 3-4 seanslık izleyici olacaktır diye düşünüyorum. Çünkü öyle bıraktık. Bolu'da gerçekten iyi bir noktaya gidiyordu ama pandemi her şeyi başa çekti Tiyatro, sırf ticaretle yapılmamalı. 60-70 TL'ye oyunlar izledik Bolu'da ve oyunlar kötüydü. Karşı değilim ama bu kadar da olmamalı, biraz ayarı tutturmak gerekiyor. Ama pandemi hepsini sildi” dedi.
BOLU’DA NÜFUS ARTIŞI VAR, KALICI TİYATRO YOK!
Bolu’da nüfusta artış yaşanmasına rağmen kalıcı bir tiyatro olmadığını ifade eden Yamak, “O süre zarfında Bolu'nun merkezinde tiyatro yok. O dönemde ilk özel tiyatro olarak geniş bir çalışma yürüttük ve şu an bulunduğumuz yeri tuttuk. Ardından resmi olarak Akif Bey ile çalışmalara başladık. İlk oyunumuz 2005 yılının Nisan ayında ‘Bulgar Komedi Koltuk Düşkünleri’ oldu. Yani politik bir komedi yaptık. Zor bir süreçti. Bolu'nun ilk özel tiyatrosu olarak sahneledik. Bolu’nun tiyatro tarihi ile ilgili bir kitap oluşturmak istiyorum. Bunları oraya aktaracağım. Yani 2005'ten 2020 yılına kadar 5 ile 6 tane oldu Nüfus artıyor ama karşılığında kalıcı bir tiyatro yok. Bunun nedeni çalışma yerleri yok, kültür merkezlerinde sürekli oyun yapacakları bir sistem yok. Kendileri de bu noktada el yordamı ile bir şeyler yapmaya çalışıyorlar. Güzel çalışmalar yapanlar da oldu. Ama dediğim gibi biraz kopuktu. Bolu'da Kültür Merkezi'nin olmaması nedeniyle Düzce'deki tiyatrolara gidiyor insanlar. Bolu'da tiyatro bilgisi olsun denilen aileler var. Çok yetenekli gençler var. Ben bu tiyatroyu liselilerle kurdum zaten” biçiminde konuştu.
"BOLU BÖLGE TİYATROSU İSMİ İLE BAŞLADIK”
Konuşmasında Bolu’nun tiyatro tarihi ile ilgili kısa bir bilgilere yer veren Yamak, “Bolu’da ilk tiyatro denemeleri 1990’lı yıllarda yapılıyor ama başarılı olunamıyor. Ardından 2019 yılında 11 Eylül tarihinde rahmetli olan değerli Sanat Yönetmeni hocam Akif Çodur’un 2004 yılının Aralık ayında Bolu’ya gelmesi ile hikaye başlıyor. O dönemlerde Bolu’da bir tiyatro kurma düşüncesi doğuyor. Tesadüfen kendisi ile tanıştık. Benimde o dönemlerde tiyatro kurma hayalim vardı. Akif Bey ile tanıştığımda onun düşüncesinde Düzce’den sonra Bolu’da bir tiyatro kurmaktı. Ama benim kafamda tiyatroya devam etmek ve yönetmek vardı. Üniversite yıllarında tiyatro yapıyordum zaten. Öğrencilik yıllarımda başladım ve kendi kendime ‘ben bu işi yapacağım’ dedim. Beraber bu yola girdik. Bolu Bölge Tiyatrosu ismi ile başladık. Yaklaşık 2 yıl boyunca farklı yerlerde çalışmalar yürüttük. O süreçte üniversitelerde tiyatro toplulukları vardı. Bende onlardan birini yönetiyordum. Edebiyat Bölümü’nde Metin Akyüz hocam vardı. Üniversitede çok büyük çalışmalar yapmıştı. Ferhan Şensoylar, Valilik Meydanı’nda Kardelen Sineması’nın olduğu yerin alt katı Tiyatro Salonu’ymuş. O tiyatro salonuna birçok devlet tiyatrocusu gelirdi diyorlar. Bolu’da Devlet Tiyatrosu yoktu. Pek çok ünlü kişi oraya gelip oyun yapmıştır. Sonrasında 2005 yılına kadar tiyatro olmamış. 2005 yılında ilk tiyatroyu biz yaptık” diye konuştu.
